Yapay zekâda tüketici değil üretici olmalıyız

Daha evvel ‘internet’in ve Google’ın icadı sonrası sorulan ‘bu teknolojiyi eğitimde nasıl kullanacağız?’ sorusu artık ‘yapay zekâ tabanlı web 3.0 araçları için soruluyor. Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nden Prof. Dr. Ahmet Benzer, “Geçmişte bildiğimiz internete dayalı Web 2.0 araçları, kodlama içeren STEM üzere dalgalar yaşadık. 2000’lerin başında ‘internet çağına giriyoruz, her yerde bilgi var’ dedik lakin daima tüketici olarak kaldık. Bunlar bizim ‘üretici’ olabileceğimiz fırsatlarken biz daima ‘satın aldık’” dedi. “Yapay zekanın süratle hayatımıza girdiği bu günlerde bu yeni dalgayı kaçırmamamız gerekiyor” diyen Misal, “İyi bilişim uzmanlarından dayanak alarak üretici konumunda olmalı ve yeni teknolojiye uygun eğitim araçları geliştirmeliyiz” diye konuştu.

‘TRENİ KAÇIRMAYALIM’

“Yapay zekâya dair eğitimde yapılacak çalışmalarda öncelik, yerli ve ulusal uygulamaların hayata geçirilmesi olmalı. Emsal süreci WEB 2.0 araçlarında yaşadık. Dünün ücretsizleri süratlice fiyatlı oldu ve birçoklarının da Türkçe dayanağı yoktu. Bu kez yapay zekâ trenini kaçırmamamız lazım” diyor. Prof. Dr. Benzer, ‘Peki ancak, yapay zekâ trenine atlamak için geç kalmadık mı ve onu nasıl yakalayabiliriz’ sorusunu ise “Gençlerin yazılıma olan ilgisi ve bu husustaki muhtemel gelişmeler umut verici” diye yanıtlıyor.

3 BOYUTLU YAZICI VAR ANAHTARLIK

“‘Yapay zekayı eğitimde kullanalım’ deyince alışılmış ki şunu kastetmiyoruz;  öğretmen hazır soruları veriyor, öğrenci tıpkı yerden hazır yanıtları bulabiliyor. Noldu, tekrar tüketici olduk” diyen Emsal, şöyle devam etti: “Oysa, yapay zekayı çocuklarımızın üst seviye hünerlerini ölçmek için kullanmalıyız. Türkiye’de pek çok okulda artık 3 boyutlu yazıcı var. Üretimlerine baktığımızda ‘anahtarlık’ yapıp çıkıyorlar. Fonksiyonu bu mu, değil. Diğer ülkelerdeki çalışmalara baktığımda ise mesela problemli bir köprüyü sağlamlaştırmak için ‘ayak’ kesimi yapıyorlar. Yani sorun çözüyorlar. Yapay zekâ ile de öğrenci maharetlerini geliştirmeye yönelik araçlar tasarlamak lazım. Yoksa 3 boyutlu yazıcıyla anahtarlık üretenler yapay zekayla da benzeri uygulamalar yapacaklar.”

AKLA BİRİNCİ ‘EĞİTİM’ GELSE DE…

Gazi Üniversitesi Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi öğretim üyesi Prof. Dr. Tolga Güyer, “Bilişim dünyasında bir yenilik varsa akla birinci gelen soru ‘bunu neden eğitime uygulamıyoruz’ oluyor. Açıkçası kolay uygulanamıyor” tabirlerine yer verdi.

“Bu tıp yenilikleri, kullanıcı davranışlarının tahlili sonrası şahsileştirilmiş reklamlar sunulmasıyla birinci evvel pazarlama kesiminde görüyoruz” diyen Güyer, “Savunma ile sıhhat bölümünde de  süratli dönüş alabildiğiniz için motivasyon yüksek oluyor. Herkesin öğrenme suratına ve çeşidine nazaran eğitim ortamı tasarlanması üzere bahisler gündemde lakin bu daha ‘emekleme’ devrinde. Bu doğal zira ‘eğitim’, çalışma sonucunu süratlice vermez. Olağan buradan ‘üzerine çalışmayalım, gerek yok’ üzere bir sonuç çıkmamalı” diye konuştu.

ÖZEL DERS GEREKSİNİMİNİ AZALTABİLİR’

ODTÜ’DE Türkiye’nin birinci internet ilişkisini 1993’te kuran grubun içinde yer alan ve şu anda Sabancı Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde öğretim üyesi olan  Prof. Dr. Kürşat Çağıltay, şöyle diyor:

“Dışa bağımlı olmadan kullanılabilecek bize ilişkin araçların geliştirilmesi faydalı olur. Bunun için öğrenci çalışmalarından çok profesyonel takımlar tarafından çıkarılmış eserler gerekli. Yapay zekâ, ‘özel ders’ muhtaçlığını azaltabilir, eğitimi demokratikleştirebilir. Lakin bu türlü bir araç üretmek için yapay zekaya nereden ulaşacaksınız?

‘KASITLARI YALNIZCA CHATGPT’

Mesela Türkiye’de birtakım firmalar ‘yapay zekayı kullanıyoruz’ diyorlar ancak geride yeniden ChatGPT üzere uygulamaları kullanıyorlar. Tüm internet bilgilerinin yapay zeka formatına getirildiği çalışmalar yurt dışında. Elinizde büyük bilgiler olmadığı sürece yapay zekâ takviyeli uygulamalar çok başarılı olmaz. Üniversiteler, sanal gerçeklik araçları geliştiren çalışmalar yapıyor ve sanal yerleşkeler görüyoruz. Bunlara ‘deneysel çalışmalar’ diyebiliriz. Fakat geniş alanda uygulama yok. Tarihi figürlerin derse gireceği projeler yapılıyor. Bunlar da geniş kitlelere yayılmıyor. Örneğin Milli Savunma Bakanlığı firmalara ‘sen şunu üret’ der ve satın alır. Eğitim yazılımlarını da birtakım firmalar üretiyor ancak MEB bunları satın almıyor.”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir